Mahsup Nedir? Örneklerle Açıklama
Muhasebe ve ticaret dünyasında sıkça kullanılan terimlerden biri olan **mahsup**, bir alacağın belli tutarda bir borçtan düşülmesi anlamına gelir. Bu kavram, hem iş dünyasında hesaplaşma sürecinin hem de hukuki düzenlemelerin önemli bir parçasıdır. “Mahsup nedir örnek?” sorusu, hem kavramın teorisini hem de pratikte nasıl uygulandığını anlamak açısından kritik öneme sahiptir. Bu makalede mahsup kavramı, muhasebe fiş türleri, örnek uygulamalar ve sık sorulan sorular detaylı olarak açıklanacaktır.
---
Mahsup Kavramının Tanımı
Mahsup, genel anlamıyla bir alacağın, ilgili borçtan düşürülerek net alacak tutarının hesaplanmasıdır. Bu işlem, alacaklı ile borçlu arasında yapılan hesapların birbirine karşıtlama suretiyle kapatılması ya da dengelenmesi amacıyla yapılır ([Ankara Avukat][1]). Hukukun yanı sıra ticari ve mali ilişkilerde mahsup, ödemelerin sadeleştirilmesi için sık uygulanır.
---
Mahsup İşleminin Kullanım Alanları
* **Ticari Hesaplaştırma:** Bir kişinin firmaya borcu ve alacağı varsa, mahsup edilerek net borç ya da alacak belirlenir.
* **Peşinat/Düzen Üzerinden Mahsup:** Örneğin bir peşinat, ileride ödenecek ilk taksitten mahsup edilir ([Ankara Avukat][1], [Veysel Alp HIZLISOY | Avukatlık Bürosu][2]).
* **Vergi veya Teşvik Mahsupu:** Devletin verdiği teşvik tutarı işverenin SSK prim borcuna mahsup edilebilir ([musacetintas.av.tr][3]).
* **Muhasebe Kayıtları:** Nakit hareketi olmayan işlemler kayıt altına alınırken mahsup fişi kullanılır.
---
Muhasebede Mahsup Fişi Nedir?
Mahsup fişi, kasa ile ilgili olmayan işlemlerin kaydedildiği muhasebe fiş türüdür. Bu fişte kasa hesabı kullanılmaz çünkü ne nakit giriş ne de çıkış vardır. İşlemler tamamen borç ve alacak hesapları üzerinden kayıt altına alınır ([Mikro Yazılım][4]).
---
Mahsup Fişi Nasıl Düzenlenir?
* **Borç Bölümü:** Borçlu hesap bilgisi (kod ve tutar) girilir.
* **Alacak Bölümü:** Karşı tarafın hesap adı ve kodu ile tutarı yazılır.
* **Açıklama:** İşlemin mahiyeti yazılarak fiş tamamlanır.
Bu fişle nakit akışı olmadan, banka ödemeleri, kredi işlemleri veya aradaki hesap farklılıkları muhasebeleştirilir ([Bizmu Ön Muhasebe Programı - Bizmu][5], [Muhasebe Dersleri][6], [Apsiyon][7]).
---
Örneklerle Mahsup İşlemi
**Örnek 1: Ticari mahsup örneği**
Firma A, firma B’den mal çekerken 10.000 ₺ borçlu oldu. Aynı zamanda firma B’ye 3.000 ₺ borçlu olduğu mal iadesi gerçekleştirdi.
Bu durumda:
* Borç: 10.000 ₺
* Alacak: 3.000 ₺
→ Net borç: 7.000 ₺ olarak mahsup edilir.
**Örnek 2: Peşinat mahsup örneği**
Bir proje için işveren 5.000 ₺ peşinat ödedi. Projenin ilk faturası 20.000 ₺ tutuyor.
Peşinat mahsup edilince işveren:
* Toplam borç: 20.000 ₺
* Peşinat mahsup: 5.000 ₺
→ Ödenecek net tutar: 15.000 ₺.
**Örnek 3: Vergi teşviki mahsup örneği**
Devlet bir işverene 2.000 ₺ işçi teşviki sağladı. Aynı işverenin SGK prim borcu da 2.000 ₺ ise, bu teşvik borçtan mahsup edilir, geriye ödeme kalmaz ([musacetintas.av.tr][3]).
Her üç örnekte de mahsup, alacak ve borç arasındaki net tutarı belirlemek amacıyla uygulanır.
---
Mahsup ile Takas Arasındaki Fark
* **Mahsup:** Tek taraflı olarak alacak tutarından borç düşülerek net miktarın hesaplanmasıdır. Alacak hâlâ bakiye olarak kalabilir.
* **Takas:** Karşılıklı alacakların birbirini tamamen yok ettiği işlemdir. İki taraf da birbirinin borcunu siler; bu durumda hesap kapatılır ([OTTO Avukatlık & Arabuluculuk][8]).
---
Muhasebede Mahsupun Önemi
* **Hesapların netleşmesi:** Borç ve alacak dengesi doğru belirlenir.
* **Kayıt düzeni:** Mahsup fişi kaydı ile yanlış fişleme ve çakışmalar önlenir.
* **Yasal ve hukuki açıklar:** Mahsup belgeleri, alacaklı-borçlu dengesini belgeleyerek olası anlaşmazlıkları çözmede delil sunar.
---
Sıkça Sorulan Sorular
Mahsup işlemi neden yapılır?
Alacak ve borç arasında net bir bakiye oluşturmak için yapılır. Hem ticari hem muhasebesel süreçte hesapların temizlenmesini sağlar.
Mahsup fişi düzenlenmesi zorunlu mudur?
Kasa hareketi olmayan işlemlerde, düzenli muhasebe için önerilir ancak yasal olarak zorunlu değildir ([Bizmu Ön Muhasebe Programı - Bizmu][5]).
Mahsup fişinde kasa neden kullanılmaz?
Çünkü işlem nakitle ilgili değildir. Banka aracılığıyla veya diğer finansal yollarla gerçekleşmiş olsa bile doğrudan kasa kullanılmaz.
Mahsup ile borç silinir mi?
Hayır. Mahsup edilen alacak miktarı, borçtan düşülerek net bakiye ortaya çıkar, ancak bakiye hâlâ kayıtlı kalabilir.
---
Sonuç
“Mahsup nedir örnek?” sorusu; alacak-borç dengesinin nasıl netleştirildiğini ve bunun muhasebe süreçlerine nasıl yansıdığını açıklar. Mahsup, finansal kayıtların açıklıkla düzenlenmesi, hesapların doğru tutulması ve ticari ilişkilerde net borç-alacak dengesinin sağlanması açısından önemli bir işleme işaret eder. Muhasebedeki mahsup fişi sayesinde, nakdi olmayan işlemler kolaylıkla kaydedilir; çift taraflı veya tek taraflı mahsup işlemleriyle gerçek borç ya da alacak miktarı net şekilde belirlenir. Bu nedenle mahsup, hem muhasebe hem de ticari işlemler açısından vazgeçilmez bir kavramdır.
[1]: https://www.ankaraavukatim.com/mahsup-ne-demek/?utm_source=chatgpt.com "Mahsup Ne Demek - Ankara Avukat ve Hukuk Bürosu"
[2]: https://hizlisoy.av.tr/mahsup-isleminin-yapilip-yapilmadigi-somut-olarak-kanitlanamadan-sadece-belgelerdeki-soyut-ifadeler-uzerine-varsayima-dayanarak-odenen-pesinatin-mahsup-edildiginin-kabul-edilmesi-mevzuata-ve-evrens/?utm_source=chatgpt.com "MAHSUP İŞLEMİNİN YAPILIP YAPILMADIĞI SOMUT OLARAK ..."
[3]: https://musacetintas.av.tr/mahsup-ne-demek/?utm_source=chatgpt.com "Mahsup Ne Demek?, Ceza Hukukunda Mahsup Nedir? 2025"
[4]: https://www.mikro.com.tr/mahsup-fisi-nedir-mahsup-fisi-nasil-duzenlenir/?utm_source=chatgpt.com "Mahsup Fişi Nedir? Nasıl Düzenlenir? - Mikro Yazılım"
[5]: https://bizmu.com/mahsup-fisi-nedir/?utm_source=chatgpt.com "Mahsup fişi nedir? | Mahsup Fişi Nasıl Düzenlenir? - Bizmu"
[6]: https://www.muhasebedersleri.com/genel-muhasebe-2/muhasebe-fisleri.html?utm_source=chatgpt.com "Muhasebe fişleri, fişlerin tanımı, nedir, kasa tahsil fişi, kasa tediye fişi ..."
[7]: https://www.apsiyon.com/blog/acilis-tahsil-tediye-mahsup-fisleri-nedir-?utm_source=chatgpt.com "Apsiyon Blog - Açılış/Tahsil/Tediye/Mahsup Fişleri Nedir?"
[8]: https://ottohukuk.com/hukuki-makaleler/takas-ve-mahsup-tanimlari-ve-farklari/?utm_source=chatgpt.com "Takas ve Mahsup: Tanımları ve Farkları"
Muhasebe ve ticaret dünyasında sıkça kullanılan terimlerden biri olan **mahsup**, bir alacağın belli tutarda bir borçtan düşülmesi anlamına gelir. Bu kavram, hem iş dünyasında hesaplaşma sürecinin hem de hukuki düzenlemelerin önemli bir parçasıdır. “Mahsup nedir örnek?” sorusu, hem kavramın teorisini hem de pratikte nasıl uygulandığını anlamak açısından kritik öneme sahiptir. Bu makalede mahsup kavramı, muhasebe fiş türleri, örnek uygulamalar ve sık sorulan sorular detaylı olarak açıklanacaktır.
---
Mahsup Kavramının Tanımı
Mahsup, genel anlamıyla bir alacağın, ilgili borçtan düşürülerek net alacak tutarının hesaplanmasıdır. Bu işlem, alacaklı ile borçlu arasında yapılan hesapların birbirine karşıtlama suretiyle kapatılması ya da dengelenmesi amacıyla yapılır ([Ankara Avukat][1]). Hukukun yanı sıra ticari ve mali ilişkilerde mahsup, ödemelerin sadeleştirilmesi için sık uygulanır.
---
Mahsup İşleminin Kullanım Alanları
* **Ticari Hesaplaştırma:** Bir kişinin firmaya borcu ve alacağı varsa, mahsup edilerek net borç ya da alacak belirlenir.
* **Peşinat/Düzen Üzerinden Mahsup:** Örneğin bir peşinat, ileride ödenecek ilk taksitten mahsup edilir ([Ankara Avukat][1], [Veysel Alp HIZLISOY | Avukatlık Bürosu][2]).
* **Vergi veya Teşvik Mahsupu:** Devletin verdiği teşvik tutarı işverenin SSK prim borcuna mahsup edilebilir ([musacetintas.av.tr][3]).
* **Muhasebe Kayıtları:** Nakit hareketi olmayan işlemler kayıt altına alınırken mahsup fişi kullanılır.
---
Muhasebede Mahsup Fişi Nedir?
Mahsup fişi, kasa ile ilgili olmayan işlemlerin kaydedildiği muhasebe fiş türüdür. Bu fişte kasa hesabı kullanılmaz çünkü ne nakit giriş ne de çıkış vardır. İşlemler tamamen borç ve alacak hesapları üzerinden kayıt altına alınır ([Mikro Yazılım][4]).
---
Mahsup Fişi Nasıl Düzenlenir?
* **Borç Bölümü:** Borçlu hesap bilgisi (kod ve tutar) girilir.
* **Alacak Bölümü:** Karşı tarafın hesap adı ve kodu ile tutarı yazılır.
* **Açıklama:** İşlemin mahiyeti yazılarak fiş tamamlanır.
Bu fişle nakit akışı olmadan, banka ödemeleri, kredi işlemleri veya aradaki hesap farklılıkları muhasebeleştirilir ([Bizmu Ön Muhasebe Programı - Bizmu][5], [Muhasebe Dersleri][6], [Apsiyon][7]).
---
Örneklerle Mahsup İşlemi
**Örnek 1: Ticari mahsup örneği**
Firma A, firma B’den mal çekerken 10.000 ₺ borçlu oldu. Aynı zamanda firma B’ye 3.000 ₺ borçlu olduğu mal iadesi gerçekleştirdi.
Bu durumda:
* Borç: 10.000 ₺
* Alacak: 3.000 ₺
→ Net borç: 7.000 ₺ olarak mahsup edilir.
**Örnek 2: Peşinat mahsup örneği**
Bir proje için işveren 5.000 ₺ peşinat ödedi. Projenin ilk faturası 20.000 ₺ tutuyor.
Peşinat mahsup edilince işveren:
* Toplam borç: 20.000 ₺
* Peşinat mahsup: 5.000 ₺
→ Ödenecek net tutar: 15.000 ₺.
**Örnek 3: Vergi teşviki mahsup örneği**
Devlet bir işverene 2.000 ₺ işçi teşviki sağladı. Aynı işverenin SGK prim borcu da 2.000 ₺ ise, bu teşvik borçtan mahsup edilir, geriye ödeme kalmaz ([musacetintas.av.tr][3]).
Her üç örnekte de mahsup, alacak ve borç arasındaki net tutarı belirlemek amacıyla uygulanır.
---
Mahsup ile Takas Arasındaki Fark
* **Mahsup:** Tek taraflı olarak alacak tutarından borç düşülerek net miktarın hesaplanmasıdır. Alacak hâlâ bakiye olarak kalabilir.
* **Takas:** Karşılıklı alacakların birbirini tamamen yok ettiği işlemdir. İki taraf da birbirinin borcunu siler; bu durumda hesap kapatılır ([OTTO Avukatlık & Arabuluculuk][8]).
---
Muhasebede Mahsupun Önemi
* **Hesapların netleşmesi:** Borç ve alacak dengesi doğru belirlenir.
* **Kayıt düzeni:** Mahsup fişi kaydı ile yanlış fişleme ve çakışmalar önlenir.
* **Yasal ve hukuki açıklar:** Mahsup belgeleri, alacaklı-borçlu dengesini belgeleyerek olası anlaşmazlıkları çözmede delil sunar.
---
Sıkça Sorulan Sorular
Mahsup işlemi neden yapılır?
Alacak ve borç arasında net bir bakiye oluşturmak için yapılır. Hem ticari hem muhasebesel süreçte hesapların temizlenmesini sağlar.
Mahsup fişi düzenlenmesi zorunlu mudur?
Kasa hareketi olmayan işlemlerde, düzenli muhasebe için önerilir ancak yasal olarak zorunlu değildir ([Bizmu Ön Muhasebe Programı - Bizmu][5]).
Mahsup fişinde kasa neden kullanılmaz?
Çünkü işlem nakitle ilgili değildir. Banka aracılığıyla veya diğer finansal yollarla gerçekleşmiş olsa bile doğrudan kasa kullanılmaz.
Mahsup ile borç silinir mi?
Hayır. Mahsup edilen alacak miktarı, borçtan düşülerek net bakiye ortaya çıkar, ancak bakiye hâlâ kayıtlı kalabilir.
---
Sonuç
“Mahsup nedir örnek?” sorusu; alacak-borç dengesinin nasıl netleştirildiğini ve bunun muhasebe süreçlerine nasıl yansıdığını açıklar. Mahsup, finansal kayıtların açıklıkla düzenlenmesi, hesapların doğru tutulması ve ticari ilişkilerde net borç-alacak dengesinin sağlanması açısından önemli bir işleme işaret eder. Muhasebedeki mahsup fişi sayesinde, nakdi olmayan işlemler kolaylıkla kaydedilir; çift taraflı veya tek taraflı mahsup işlemleriyle gerçek borç ya da alacak miktarı net şekilde belirlenir. Bu nedenle mahsup, hem muhasebe hem de ticari işlemler açısından vazgeçilmez bir kavramdır.
[1]: https://www.ankaraavukatim.com/mahsup-ne-demek/?utm_source=chatgpt.com "Mahsup Ne Demek - Ankara Avukat ve Hukuk Bürosu"
[2]: https://hizlisoy.av.tr/mahsup-isleminin-yapilip-yapilmadigi-somut-olarak-kanitlanamadan-sadece-belgelerdeki-soyut-ifadeler-uzerine-varsayima-dayanarak-odenen-pesinatin-mahsup-edildiginin-kabul-edilmesi-mevzuata-ve-evrens/?utm_source=chatgpt.com "MAHSUP İŞLEMİNİN YAPILIP YAPILMADIĞI SOMUT OLARAK ..."
[3]: https://musacetintas.av.tr/mahsup-ne-demek/?utm_source=chatgpt.com "Mahsup Ne Demek?, Ceza Hukukunda Mahsup Nedir? 2025"
[4]: https://www.mikro.com.tr/mahsup-fisi-nedir-mahsup-fisi-nasil-duzenlenir/?utm_source=chatgpt.com "Mahsup Fişi Nedir? Nasıl Düzenlenir? - Mikro Yazılım"
[5]: https://bizmu.com/mahsup-fisi-nedir/?utm_source=chatgpt.com "Mahsup fişi nedir? | Mahsup Fişi Nasıl Düzenlenir? - Bizmu"
[6]: https://www.muhasebedersleri.com/genel-muhasebe-2/muhasebe-fisleri.html?utm_source=chatgpt.com "Muhasebe fişleri, fişlerin tanımı, nedir, kasa tahsil fişi, kasa tediye fişi ..."
[7]: https://www.apsiyon.com/blog/acilis-tahsil-tediye-mahsup-fisleri-nedir-?utm_source=chatgpt.com "Apsiyon Blog - Açılış/Tahsil/Tediye/Mahsup Fişleri Nedir?"
[8]: https://ottohukuk.com/hukuki-makaleler/takas-ve-mahsup-tanimlari-ve-farklari/?utm_source=chatgpt.com "Takas ve Mahsup: Tanımları ve Farkları"